Spis treści
Ona ma 24 lata, a on 62. Studentka i profesor, pełna uroku posągowa piękność i starzejący się mężczyzna, który zawsze wybierał w życiu wolność i brak zobowiązań. Consuela, Kubanka studiująca amerykańską literaturę, jest zafascynowana inteligencją, sławą i dokonaniami swojego wykładowcy Davida Kepesha, a on szaleje za jej młodym ciałem, zwłaszcza za obfitym biustem w rozmiarze D. Ona chce rozmawiać o literaturze i o sztuce, a jego interesuje tylko seks.
Czytając kolejne już polskie wydanie książki „Konające zwierzę” Philipa Rotha miałam przed oczami śliczną Penélope Cruz i wspaniałego Bena Kingsleya, którzy wcielili się w role Consueli i Davida w ekranizacji tej powieści z 2008 roku zatytułowanej „Elegia”.
Film co prawda nie zdobył uznania krytyków, ale za to wzbudził zachwyt publiczności. Książka oczywiście zawiera znacznie więcej niuansów i przemyśleń głównego bohatera Davida Kepesha, no i przede wszystkim jest napisana przez najwybitniejszego żyjącego amerykańskiego pisarza, więc ma jego niepowtarzalny styl, ironię i mocne, naturalistyczne wręcz opisy seksu i męskiego pożądania – tego nie dało się pokazać w filmie.
Romans, melodramat, traktat o obyczajach
Philip Roth „Konające zwierzę”
„Konające zwierzę” może być dla niektórych tylko efektowną, melodramatyczną historią namiętnego romansu pięknej studentki i cynicznego wykładowcy, który za wszelką cenę pragnie pozostać niezależny, ale wielu czytelników odczytuje w niej problemy współczesnego świata, który musi się zmierzyć z obyczajową wolnością wywalczoną w burzliwych latach 60. XX wieku.
David Kepesh jest typowym dzieckiem rewolucji seksualnej, która się wtedy dokonała. Wyzwolony z wszelkich ograniczeń, wyrachowany i nastawiony wyłącznie na czerpanie z życia przyjemności, a zwłaszcza na seksualne podboje wśród równie wyzwolonych studentek.
Romans z Consuelą rujnuje jego spokojny, hedonistyczny żywot akademickiego podrywacza, po pierwsze dlatego, że ona jest najpiękniejszą dziewczyną, jaką miał do tej pory, a po drugie, że po raz pierwszy zaczął się emocjonalnie angażować. Za nic w świecie nie nazwałby tej relacji związkiem, bo to byłby zamach na jego świętą niezależność, nigdy też by się z nią nie ożenił (już raz popełnił ten idiotyczny błąd), ale za to opętała go niepohamowana zazdrość – uczucie, którego wcześniej nie doświadczał.
Porażające piękno i czar kobiety z marzeń
David wciąż zachwycał się klasyczną urodą Consueli, opisy jej wdzięków, cudnego biustu, całej sylwetki i jej erotycznego powabu są liczne i bardzo sugestywne:
Nie wygląda na studentkę, przynajmniej nie na typową studentkę. To nie przerośnięta nastolatka, niechlujna i potargana, stale na kogoś pozująca. Consuela Castillo wysławia się kulturalnie, jest opanowana i ma nienaganną postawę – wydaje się wiedzieć coś o dorosłym życiu, włącznie z tym, jak należy siedzieć, wstawać i się poruszać. Wykładowca wchodzący do sali widzi z miejsca, że ta dziewczyna albo już wie, albo chce wiedzieć więcej niż inne. Jej styl ubierania się. Nie nazwałbym go szykownym, nie mam w nim cienia ekstrawagancji – ale zacznijmy od tego, że Consuela Castillo nigdy nie nosi dżinsów, nawet wyprasowanych.
Ubiera się starannie, z dyskretną elegancją, w spódnice, sukienki i szyte na miarę spodnie. Nie po to, aby ująć sobie zmysłowości, ale raczej by dodać profesjonalizmu – nosi się jak atrakcyjna sekretarka prestiżowej firmy adwokackiej. Jak osobista sekretarka prezesa banku. Kremowa jedwabna bluzka pod szytym na zamówienie granatowym żakietem ze złotymi guzikami, płaska torebka z kosztownej skóry, dopasowane do torebki niskie sztyblety i szara spódniczka z lekko elastycznej dzianiny, podkreślająca kształty ciała tak subtelnie, jak na nobliwą spódniczkę przystało. Fryzura naturalna, ale zadbana. Jasna karnacja, usta pełne o łukowatym zarysie, czoło wypukłe – lśniące, gładkie czoło o elegancji rzeźb Brâncuşiego.*
Żałuję, że widziałam wcześniej film „Elegia”, zanim przeczytałam tę książkę, bo teraz za nic nie mogę sobie wyobrazić innej Consueli niż Penelope Cruz 🙁
Życie bez zobowiązań
Wolność czy zniewolenie?
To jeden z głównych problemów przewijających się w tej książce. David Kepesh wyzwolił się przed laty z twierdzy, którą było dla niego małżeństwo i od tej pory bez żadnych ograniczeń moralnych korzystał z uroków wolności. Wolność i jeszcze raz wolność, „przywiązanie to wróg”, a stałe partnerstwo było dla niego przejawem infantylizmu. Niezależność stała się w końcu jego obsesją i niemalże religią, tym samym stała się dla niego pułapką. Dopiero przy Consueli zobaczył w całej jaskrawości, jak bardzo stał się niewolnikiem własnej wolności.
Polecam Ci szczerze tę znakomitą powieść, ale ostrzegam, że nie jest to typowa kobieca literatura, czysto rozrywkowa i łatwa. Przygotuj się raczej na wyrafinowany humor, ironię i sarkazm, a także na brutalne miejscami dywagacje o naturze ludzkiej, a zwłaszcza męskiej 😉 Na koniec przytoczę jeszcze interesujący fragment tej książki opisujący stosunek kobiet do własnego ciała:
Zaobserwowałem, że kobiety są na ogół niepewne własnego ciała, nawet te o urodzie bez skazy, jak Consuela. Nie każda wie, że jest piękna. Taką świadomość mają tylko kobiety określonego typu. Pozostałe skarżą się na nieistotne szczegóły. Często mają odruch ukrywania piersi – ze wstydu, którego istoty nie jestem w stanie przeniknąć. Trzeba je długo przekonywać, zanim odsłonią piersi ze szczerą przyjemnością i zaczną czerpać autentyczną radość z tego, że się na nie patrzy. Nawet te szczególnie hojnie obdarzone przez los. Tylko nieliczne obnażają się bez skrupułów, a te akurat nie mają najczęściej modelowych piersi, o jakich marzy każdy mężczyzna.*
„Elegia” (Elegy) film 2008
- Reżyseria Isabel Coixet
- Produkcja USA 2008 rok
- Gatunek: melodramat, dramat obyczajowy
- Czas trwania filmu: 108 minut
Scenariusz na podstawie książki
Scenariusz filmu powstał na podstawie książki Philipa Rotha „Konające zwierzę” (The Dying Animal), w Polsce dostępne jest aktualnie jej wydanie w tłumaczeniu Jolanty Kozak (Kraków 2016, Wydawnictwo Literackie). Wszystkie cytaty pochodzą z tej książki.
Obsada
Penélope Cruz, Ben Kingsley, Patricia Clarkson, Dennis Hopper, Peter Sarsgaard, Deborah Harry, Sonja Bennett, Chelah Horsdal, i inni.
Jedną z najwybitniejszych powieści Philipa Rotha jest nagrodzona Pulitzerem „Amerykańska sielanka” – przeczytaj jeszcze moją recenzję ekranizacji tej książki w reżyserii Ewana McGregora: „Amerykańska sielanka” film Ewana McGregora z Dakotą Fanning
Dobre romanse i filmy o miłości
- „Maudie” wzruszający melodramat, film biograficzny o malarce chorej na zapalenie stawów
- „Sprzymierzeni” melodramat, film sensacyjny w stylu retro z Bradem Pittem i Marion Cotillard
- „Światło między oceanami” melodramat, film o miłości. Michael Fassbender i Alicia Vikander
- „Carrie Pilby” amerykańska komedia o genialnej dziewczynie, film romantyczny
- „Na karuzeli życia” film o miłości do młodszego mężczyzny, romans w stylu retro
Dodaj komentarz