Spis treści
Nie jest dobrze, kiedy oceniamy siebie zbyt nisko, ale chyba jeszcze gorzej jest, kiedy nasze mniemanie o sobie jest za wysokie. Najlepsza jest równowaga oraz odcięcie się od ciągłego porównywania się do innych.
Zdrowe podejście do oceniania siebie powinno być jak najbardziej realistyczne i oparte na trwałych fundamentach — czyli na własnych przekonaniach i wiedzy, a nie na cudzych. Moim zdaniem pierwszym krokiem do budowania poczucia własnej wartości jest początkowe dążenie do całkowitego zaprzestania oceniania samego siebie.*
Wstęp do pracy nad budowaniem poczucia wartości
Zanim zaczniesz pracować nad budowaniem poczucia własnej wartości, powinnaś podjąć rozważania o samych wartościach. O tym, co cenisz w innych ludziach, jaką osobą chciałabyś być, dlaczego dążysz do takich wartości, a nie innych. I czy rzeczywiście te dążenia mają sens. I najważniejsze: w jakim stopniu te wartości są wynikiem Twoich prawdziwych przekonań, a w jakim stopniu zależą od opinii lub presji otoczenia.
Zauważ, że inne wartości będą ważne dla Ciebie w domu, inne w szkole i w pracy. A jeżeli wyjedziesz na miesiąc lub dłużej do innej miejscowości, lub innego kraju, Twoje życie może się zupełnie przewartościować (pozytywnie lub negatywnie).
Reklama mojej książki o wizerunku w pracyZbytnie uleganie wpływom otoczenia świadczy o chwiejnym, nieustabilizowanym jeszcze poczuciu własnej wartości — można powiedzieć, że jest to jedna z oznak niedojrzałości emocjonalnej. Budowanie poczucia własnej wartości powinno zawierać działania doraźne, małe kroki (które odnoszą konkretny, w miarę szybki skutek w postaci poprawy samopoczucia, nawet chwilowego) i długofalowe, które zmierzają do ustabilizowania emocjonalnego oraz uniezależnienia swojej samooceny od wpływów zewnętrznych.
Jak budować poczucie własnej wartości?
Potrzebny czas: 30 dni
- Wykonanie pożytecznej pracy
Wykonanie pracy, na której się znamy. Powinny to być zadania istotne dla nas lub dla kogoś, pracochłonne, skończone, których efekty są widoczne. Rzetelne wykonanie pożytecznej pracy na pewien czas odbudowuje poczucie własnej wartości. Ciągłe wykonywanie pożytecznych zadań, za które jesteśmy doceniani i widzimy ich pozytywne rezultaty, może na dłużej odbudować naszą samoocenę. Czas podaję orientacyjny, będzie oczywiście różny w zależności od zadań.
- Konstruktywne relacje z ludźmi
Szczere, osobiste rozmowy z życzliwymi zaufanymi osobami, które szanujemy i z których zdaniem się liczymy. Może być o sprawach osobistych, ale najlepiej porozmawiać sprawach merytorycznych, związanych z naszym zawodem, pasją, sprawami, na których dobrze się znamy. Jeżeli nie mamy w pobliżu takiej osoby, z pomocą może przyjść Facebook lub Instagram. Warto zacząć pracować nad tym, żeby zgromadzić wokół siebie takie osoby — to może potrwać kilka lat, ale warto. Chwiejne poczucie własnej wartości wynika z zaburzonych relacji z ludźmi. Kiedy zaczniesz mieć kontakt z właściwymi dla Ciebie osobami, Twoje poczucie wartości wzrośnie.
- Pomaganie innym ludziom
Udzielenie realnej, ale oczekiwanej pomocy komuś potrzebującemu. Ważne: ten ktoś naprawdę musi chcieć Twojej pomocy lub porady. Jeżeli nie masz takiej osoby w pobliżu, zacznij udzielać się w grupach tematycznych, zawodowych lub sąsiedzkich.
- Regularne ćwiczenia fizyczne
Codzienne ćwiczenia przez cały miesiąc (wystarczą 20- lub 30-minutowe). Rodzaj ćwiczeń może być dowolny: bieganie po parku, pływanie, ćwiczenia na siłowni plenerowej, chodzenie do klubu fitness, trening personalny, gry zespołowe, nordic walking, joga czy domowa gimnastyka. Najważniejsza jest regularność! Ważniejsze są regularne krótko trwające ćwiczenia niż rzadkie, ale trwające długo. Nie muszą to być ćwiczenia intensywne, ale dobrze by było wykonywać je sumiennie w zaplanowanym czasie. Odbudowanie kondycji fizycznej znacznie wpływa na poprawę poczucia wartości.
- Nauka języka obcego
Powtarzanie każdego ranka 3 fiszek z języka obcego lub jednej lekcji z dowolnego kursu on-line – przez miesiąc (albo 3 miesiące!). Uzupełnianie znajomości języków zdecydowanie podnosi poczucie wartości.
- Zdobycie nowych kwalifikacji
Ukończenie dodatkowej szkoły (studiów, kursu, szkoły policealnej, studiów podyplomowych, szkoleń on-line) lub zdobycie nowych umiejętności. Można znaleźć darmowe szkolenia, kursy i szkoły — zapytaj o nie w urzędzie pracy albo w grupach tematycznych w mediach społecznościowych. Nowe kwalifikacje niezaprzeczalnie odbudowują poczucie własnej wartości.
- Profesjonalna terapia psychologiczna
Podjęcie profesjonalnej terapii psychologicznej może być konieczne przy bardzo zaniżonej samoocenie. Niskie poczucie własnej wartości może mieć destrukcyjny wpływ na nasze życie (np. nie możemy podjąć pracy, mamy kłopoty z wykonywaniem poleceń przełożonych, w relacjach z bliskimi przyjmujemy rolę ofiary, czujemy się za wszystko odpowiedzialne), wtedy terapia może być jedynym skutecznym rozwiązaniem.
Jak się dowartościować? Co zwykle robimy?
Czasem podświadomie szukamy towarzystwa ludzi, którzy cenią sobie to, co sobą reprezentujemy. Z jednej strony to świetnie, bo przecież lepiej, żebyśmy mieli wokół siebie takich ludzi. Ale jest też w tym pułapka: jeżeli inni docenią nas za coś, co jest „złe”, nie będziemy pracowali nad swoimi słabościami i wadami. Ci, którzy nas cenią za „złe cechy”, prawdopodobnie też te „złe cechy” posiadają.
Kiedy znajdziemy ludzi, którzy mają takie same wady jak nasze, to poczujemy się bardziej dowartościowani, ale możemy zatracić poczucie tego, co jest dobre i złe. Tak się dzieje, kiedy stajemy się częścią patologicznych środowisk, na przykład przestępczych. Ale dzieje się tak również w szkole czy w pracy, bo wszędzie możemy trafić na dominujące osoby o negatywnych cechach.
Bywa też, że na siłę chcemy uzyskać cechy lub umiejętności, które są cenione w jakimś środowisku, żeby zostać docenionym i dowartościowanym. Zmieniamy się, nawet za cenię utraty własnej tożsamości i zapominamy, kim naprawdę jesteśmy. Czasem w ten sposób zyskujemy aprobatę otoczenia, ale nie jest to korzystne dla naszego zdrowia psychicznego. Wybieramy wtedy cudzą drogę, zamiast podążać własną. Między innymi dlatego warto pracować nad poprawą poczucia własnej wartości – żeby nie zmarnować swojego życia.
Co obniża poczucie wartości?
- Opinie o wyglądzie
- Ocena pracy
- Krytyka zachowania
- Opinie o sposobie życia
- Osąd o Twoich bliskich, o domu, rzeczach należących do Ciebie
Człowiek, który nie jest zbytnio uzależniony od opinii otoczenia, posiada stabilne poczucie własnej wartości. Jeżeli opinie innych ludzi na powyższe tematy powodują obniżenie Twojego poczucia wartości, to przez najbliższe kilka lat (tak!) powinnaś sobie wziąć do serca pracę nad sobą. Twoim celem powinien być stan, w którym te opinie nie będą miały żadnego wpływu na Twoje samopoczucie — wierz mi, to jest możliwe!
* Powyższe porady nie mają charakteru naukowego. Jeżeli Twoje problemy są natury zdrowotnej, polecałabym poradę profesjonalnego terapeuty.
Polecane artykuły
- Jak zwiększyć pewność siebie? Jak być pewną siebie? Jak stać się pewnym siebie człowiekiem?
- Co wpływa na zwiększenie pewności siebie? Jak podnieść samoocenę? Wysoka samoocena, przyczyny
Podobne artykuły
Czy szara myszka może podobać się chłopakom? Czy nieśmiała dziewczyna może być atrakcyjna dla faceta?
Co wpływa na zwiększenie pewności siebie? Jak podnieść samoocenę? Wysoka samoocena, przyczyny
Brak wiary w siebie, przyczyny. Jak odzyskać wiarę w siebie, wzmocnić? Zwiększenie wiary w siebie, porady
Dodaj komentarz