Co to jest cel zawodowy? Jaki jest mój cel zawodowy? Co chcę osiągnąć w pracy?

Kiedy ktoś nas pyta o plany zawodowe, przeważnie zastanawiamy się nad stanowiskami, które chcielibyśmy zajmować, dobrą pensją pozwalającą na godne życie, nad odpowiednią branżą i tym, żeby dzięki pracy zostać „kimś”. Celem zawodowym większości ludzi jest zdobycie dobrej pozycji społecznej oraz zarabianie godziwych pieniędzy.

Mało kto jednak uświadamia sobie, że tak naprawdę naszym celem powinno być szczęśliwe życie, a praca ma tylko nam w tym pomóc. To dlatego tak często popełniamy błąd dążenia do tak zwanego sukcesu zawodowego, który nie zawsze (może nawet bardzo rzadko) jest połączony ze szczęściem w życiu.

Uwaga: niniejszy artykuł dotyczy planowania drogi zawodowej i tego, żeby połączyć pracę z życiem prywatnym. Jeżeli piszesz właśnie CV i chcesz wiedzieć, co wpisać do CV jako cel zawodowy przejdź do kolejnego artykułu: Cel zawodowy w CV. Co wpisać do CV jako mój cel zawodowy?

Osobisty kwestionariusz zawodowy

Zanim zaczniesz wyznaczać sobie cele zawodowe, proponowałabym odpowiedzieć sobie szczerze na kilka pytań. Najlepiej zapisz sobie swoje odpowiedzi na kartce, wracaj do nich co jakiś czas i je modyfikuj.

1. Co jest dla mnie najważniejsze w pracy zawodowej: pieniądze, prestiż, zdobywane doświadczenie czy satysfakcja z wykonywanych zadań?
2. Czy zależałoby mi na pracy, gdybym nie musiała martwić się o pieniądze na jedzenie, rachunki i podstawowe potrzeby?
3. Jak ważny jest dla mnie prestiż firmy, w której pracuję?
4. Czy zazdroszczę znajomym, którzy zajmują ważne stanowiska?
5. Co jest ważniejsze: bezpieczeństwo, przyjazne warunki pracy i dobre traktowanie pracowników czy prestiżowa firma, gdzie jest silna rywalizacja i stres?
6. Czy wolałabym stabilną, ale niezbyt dobrze płatną pracę blisko domu, czy może dla wysokich zarobków jestem w stanie tracić czas na dojazdy ponad dwie godziny dziennie?
7. Gdybym mogła wybierać, to wolałabym pracę na etacie czy założyłabym własną firmę?
8. Czy mogę zaakceptować mało komfortowe warunki pracy tylko w tym celu, żeby zdobyć doświadczenie i później starać się o lepszą pracę?
9. Interesuje mnie zarządzanie ludźmi, władza i znacząca pozycja społeczna?
10. Czy lubię być w centrum zainteresowania i chcę, żeby moja praca była zauważana?
11. Wolę pracę z ludźmi czy może chciałabym samodzielne stanowisko lub pracę w małym zespole?

Co jest najważniejsze w pracy i dlaczego?

Do każdego pytania dołącz jeszcze pytanie zasadnicze: dlaczego moje podejście do tego aspektu pracy jest takie, a nie inne? Czy jest to spowodowane moimi kompleksami, lękiem i poczuciem niskiej wartości, czy też w środowisku, w którym się wychowałam właśnie w ten sposób traktuje się pracę? A może jeszcze nie wiesz do końca, co jest dla ciebie najważniejsze w pracy?

Na podstawie swoich odpowiedzi możesz zastanawiać się nad wyborem odpowiedniej oferty lub nad zmianą pracy. Pamiętaj jednak, że co kilka lat Twoje oczekiwania mogą się zmieniać, więc jak najbardziej modyfikuj swoje cele zawodowe i zapisuj je na kartce.

Wybór zawodu

• Dopiero zastanawiasz się nad wyborem zawodu?
• Masz już wyuczony zawód i teraz potrzebne Ci doświadczenie?
• Już masz wyuczony zawód i doświadczenie, ale chcesz się dalej rozwijać?

Wybór zawodu jest głównym składnikiem celu zawodowego, ale nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że szkoły, które wybieramy, będą do końca naszego życia widniały na naszym CV i w naszych biogramach.

Najłatwiej z wyborem zawodu, szkoły lub studiów mają Ci, którzy od zawsze mieli swoje zainteresowania i po prostu wiedzą, co chcą w życiu robić. Najprościej jest w przypadku osób z zainteresowaniami technicznymi, ponieważ z jednej strony są one bezdyskusyjnie pożyteczne, a z drugiej często bardzo wcześnie można sprawdzić czy rzeczywiście się do nich nadajemy i czy chcemy w nich pracować. Stolarz, mechanik, elektronik, krawcowa, budowlaniec (wiem, że to szerokie pojęcie, ale piszę tu tylko ogólnie), ale też księgowa, lekarka, pielęgniarka, fryzjerka, kosmetyczka, nauczycielka. Akurat te zawody wymieniłam, ponieważ znam osoby, które je wykonują i one zawsze wiedziały, że taką drogę zawodową wybiorą.

W dzisiejszych czasach jeden zawód nie zawsze wystarcza i wielu pracowników uzupełnia swoje kwalifikacje o dodatkowe kursy, szkolenia i studia. Czasem robią to dla prestiżu i po to, żeby ich CV dobrze wyglądało, ale coraz częściej zależy im jednak na zdobyciu rzeczywistej wiedzy.

No właśnie – czy wybierając szkołę i zawód kierowałaś się faktycznie chęcią zdobycia wiedzy, która przyda Ci się w pracy, czy też interesowało Cię uzyskanie „papierka” czyli dyplomu? Czy uczniowie i studenci zastanawiają się nad tym?

Środowisko zawodowe i branża

Zdarza się, że wybieramy zawód ze względu na branżę i środowisko zawodowe. Są osoby, które szczególnie cenią sobie przebywanie na co dzień z ludźmi z określonych grup zawodowych, dlatego ich celem zawodowym jest znalezienie takiego zatrudnienia, które pozwoli im na realizację tych potrzeb. Niektórzy lubią być wśród artystów, inni wolą świat mediów, jeszcze inni lubią naukowców, lekarzy, finansistów, sportowców itp. Są też nauczyciele, handlowcy, hotelarze, informatycy, urzędnicy, księgowi, budowlańcy, kierowcy, kucharze, wydawcy, prawnicy itp.

Z każdym z tych zawodów wiążą się określone cechy ludzi, ale również stereotypy (czyli uproszczone, pozorne lub wręcz fałszywe wyobrażenia). Na przykład wydaje się nam, że każdy naukowiec jest mądry, każdy lekarz pomocny i szlachetny, a każdy księgowy solidny – a przecież w rzeczywistości bywa różnie. Nie polecam wyboru celu zawodowego wyłącznie ze względu na środowisko, które Ci imponuje albo blisko którego się wychowałaś, ale oczywiście to Twoja sprawa.

Niewłaściwy wybór zawodu i branży, skutki

Skutkiem ubocznym wyboru drogi zawodowej tylko ze względu na środowisko może być po pierwsze rozczarowanie a po drugie strata czasu, który mogłabyś poświęcić na rozwijanie swoich prawdziwych talentów i predyspozycji. Niektóre branże są bardzo hermetyczne, trudno się do nich dostać i zrobić w nich karierę, zwłaszcza jeżeli nie mamy nikogo znajomego lub z rodziny, kto należałby do danej branży. Atrakcyjność branży zawodowej związana jest z prestiżem i z wysokością wynagrodzeń (chociaż nie zawsze nasze wyobrażenia na ten temat są prawdziwe).

Jeżeli już pracujesz w jakiejś branży i od dawna czujesz, że nie jest to najlepsze środowisko dla Ciebie, to jak najszybciej zmień pracę. Nie warto tkwić w branży tylko ze względu na prestiż albo dlatego, że ktoś od nas tego oczekuje (np. rodzina).

Prestiż zawodowy

Niektóre zawody wydają się nam bardziej prestiżowe, a niektóre mniej, zdarza się nawet, że lekceważymy ludzi tylko dlatego, że wykonują pracę o niskim według nas prestiżu. Uważam, że to jest bardzo niedobre podejście do pracy. Nie powinniśmy w żadnym wypadku myśleć o zawodach w kontekście prestiżu, z kilku przyczyn:

• w ten sposób zamykamy sobie drogę do rozwoju,
• kiedy mamy trudną sytuację w życiu, nie podejmujemy zatrudnienia w mało prestiżowej pracy,
• poprzez takie myślenie ograniczamy zawodowo swoich bliskich i znajomych, którzy obawiają się naszej negatywnej oceny,
• lekceważymy ludzi wykonujących określone zawody albo traktujemy ich protekcjonalnie (czasem nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy).

To, czy dany zawód wydaje się nam prestiżowy, zależy od środowiska, w którym się wychowałyśmy i od wiedzy, jaką mamy na temat tego zawodu. Im mniej wiemy o pewnych grupach zawodowych, które są popularne np. w mediach, tym więcej fałszywych wyobrażeń mamy na ich temat.

Utrata znaczenia prestiżowych zawodów

W czasach Internetu i mediów społecznościowych tak zwane „szanowane” niegdyś zawody straciły swój urok i prestiż, to samo dotyczy wysokich stanowisk i pełnionych funkcji społecznych. Niektórzy twierdzą, że to źle świadczy o naszych czasach, ale ja uważam, że to świetnie. Przyczyną utraty prestiżu są niewłaściwe zachowania ludzi wywodzących się z wielu zawodów i wcale nie oznacza to, że te zawody są złe – po prostu ludzie uświadamiają sobie, że w każdej grupie zawodowej i na każdym stanowisku mogą być osoby zarówno dobre, jak i złe, kompetentne i niedouczone, szlachetne i aroganckie.

Żeby zasłużyć sobie na podziw i szacunek, trzeba solidnie wykonywać swój zawód, mieć wiedzę i zdobywać doświadczenie – ludzie to będą doceniać.

Jeżeli zostaniesz prawniczką czy lekarką, a nie będziesz miała wystarczających kompetencji, to nie ukryjesz się już tak łatwo za prestiżem zawodu prawnika lub lekarza, ponieważ ludzie coraz częściej przekazują sobie informacje o wszelkich usługach i o tym co ich spotyka w szpitalu, kancelarii, w urzędzie, szkole, kościele, na uczelni itd.

W dzisiejszych czasach wykonywanie prestiżowych zawodów wiąże się z większą odpowiedzialnością i ryzykiem, że nie sprosta się wszystkim wymaganiom. To również dlatego lepiej wybrać zawód zgodny ze swoimi predyspozycjami, zdolnościami i zainteresowaniami, niż ze względu na prestiż lub oczekiwania otoczenia.

Cel zawodowy a rodzina i życie prywatne

Często zapominamy, że praca jest częścią naszego życia, a nie całym życiem, dlatego cel zawodowy powinnyśmy skorelować z naszymi celami w życiu. Podstawowym celem człowieka powinno być dążenie do szczęścia, a samo pracowanie i odnoszenie sukcesów zawodowych szczęścia nam nie zapewni.

Dobrze jest zachowywać równowagę pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym, dążyć do tego, żeby praca nie zakłócała życia prywatnego. Warto ustalić sobie własne priorytety i wybierać takich pracodawców, którzy szanują prywatność pracowników, nie są zaborczy i bezwzględni, nie oczekują zostawania w pracy po godzinach i nie organizują licznych imprez integracyjnych czy szkoleniowych poza godzinami pracy.

Stabilizacja finansowa lub dążenie do bogactwa są bardzo popularnymi celami zawodowymi, ale więcej skorzystamy, jeśli zamienimy te dążenia na środki do celu, którym będzie szczęśliwe życie nasze i naszych bliskich.

Etapy w życiu zawodowym

Swoje plany zawodowe możesz podzielić też na etapy, w których będziesz realizowała różne cele. Np. do 30 roku życia haruję po kilkanaście godzin dziennie, gromadzę doświadczenie i pieniądze, a potem szukam stabilizacji i równowagi pomiędzy pracą a życiem osobistym. Plany zawodowe można podzielić na szczeble kariery (stanowiska, coraz wyższe pensje) lub zastanawiać się nad otwarciem własnego biznesu.

Niezależnie od tego, w na jakim etapie kariery zawodowej znajdujesz się teraz, możesz zawsze poprawić swoją sytuację jako pracownika. Zacznij od zweryfikowania i docenienia tego, co do tej pory osiągnęłaś w pracy. Poszukaj pozytywnych stron obecnego zatrudnienia, zestaw je z negatywnymi i pomyśl, co Ci się bardziej opłaca: kontynuować obecną ścieżkę kariery czy pomyśleć nad jej zmianą.

Polecane artykuły

1. Doświadczenie zawodowe: co to jest? Definicja
2. Podsumowanie zawodowe w CV – profil zawodowy. Jak napisać podsumowanie zawodowe?
3. Biogram zawodowy, profesjonalny. Przykłady, wzór. Jak napisać krótkie bio? Co pisać o sobie?
4. Co napisać w mailu z CV? Jak odpowiedzieć na ofertę pracy?

Podobne artykuły

Jak prezentować swoją pracę? Jak się reklamować i zdobyć uznanie szefa? Kobieta sukcesu, książka Czy szef mnie nie docenia? Dlaczego ciągle mnie krytykuje? Szef mnie nie lubi? Jak zostać stewardesą? Jak wygląda praca stewardesy? Olga Kuczyńska i jej książka, recenzja