Spis treści
Co to jest efekt aureoli w psychologii?
Co znaczy efekt halo?
W psychologii aureola (inaczej „halo”) to są wszystkie elementy i okoliczności (autentyczne albo tylko zasugerowane!), które związane są z Twoją osobą. I co ciekawe, różni ludzie mogą widzieć Ciebie w zupełnie odmiennym świetle (aureoli), które wpływa na to, jak inni Ciebie oceniają i co o Tobie myślą.
Każdy nosi swoją aureolę, Ty też. Twoi rodzice widzą Cię w innej aureoli, Twoi znajomi np. z liceum w innej, a koledzy z pracy jeszcze w innej, bo każdy ma inny zbiór informacji i wyobrażeń na Twój temat. Ważne jest jednak to, że Ty możesz mieć wpływ na swój efekt halo, tylko musisz zdawać sobie sprawę z tego zjawiska.
Co wpływa na efekt halo?
- Wygląd: ubranie, dodatki, czystość, makijaż lub jego brak,
- sposób bycia: sposób poruszania się, sposób mówienia, barwa głosu,
- charakter i przyzwyczajenia,
- pozycja społeczna Twojej rodziny,
- Twoja pozycja społeczna,
- praca, którą wykonujesz,
- sukcesy lub porażki, o których inni wiedzą,
- Twoje hobby,
- wszelkie dobra i przedmioty, które posiadasz,
- ludzie, z którymi się zadajesz, którzy są z Tobą kojarzeni: znajomi, rodzina,
- opinie o Tobie.
Reklama mojej książki o wizerunku w pracyKażdy z tych punktów wymagałby odrębnej analizy i pewnie omówię je kiedyś, ale teraz chciałabym zwrócić Twoją uwagę na Kilka spraw.
Masz wpływ na swoją aureolę
Większość tych elementów sama możesz „zaprojektować” i to od Ciebie zależy ostateczny efekt Twojej aureoli. Nie wszystko musi być idealne, ale przynajmniej połowa z tych punktów powinna być bardziej pozytywna.
Aureolę można zmieniać, modyfikować, kształtować – ale czasem jest to bardzo trudne, zwłaszcza wtedy, gdy ludzie przyzwyczają się do tego, że np. niczym się nie interesujemy, mamy mało atrakcyjną pracę (bo tak o niej same mówimy!) i nie dbamy o swój wygląd. W takiej sytuacji zmiany trwają dłużej i potrzeba więcej czasu na to, żeby inni je zauważyli i zaczęli widzieć nas w lepszym świetle.
Liczy się wrażenie
Aureola nie musi być zbudowana z samej prawdy o Tobie – tu chodzi bardziej o wyobrażenia, jakie inni mają na Twój temat!
Nawet jeżeli np. Twoja praca nie jest atrakcyjna, to możesz przedstawić ją w atrakcyjnym świetle (nie mów o niej źle!), eksponuj swoje sukcesy i ukrywaj porażki lub zainwestuj w jakiś atrakcyjny element ubioru czy gadżet – wystarczą 1-2 takie elementy, a już Twoja aureola robi się jaśniejsza, nawet w Twoich własnych oczach!
Aureola może być złota i świetlista (czyli pozytywna – „anielska”) albo czarna i ponura (czyli negatywna „szatańska”)*, no i nie zawsze możesz sobie zdawać sprawę z tego, w jakiej aureoli aktualnie chodzisz.
Więcej o robieniu dobrego wrażenia piszę tutaj: Jak zrobić dobre pierwsze wrażenie? Czy pierwsze wrażenie ma znaczenie?
Aureola zależy od okoliczności
Kolejna sprawa związana jest z różnymi aureolami, które zależą od środowiska, w którym aktualnie przebywasz . Może się zdarzyć, że w domu jesteś „aniołem” a w pracy „diabłem” albo odwrotnie. Albo np. w domu uważana jesteś za niezdarę i szarą myszkę, a w pracy Cię cenią i masz autorytet. Warto przebywać w zróżnicowanych środowiskach, sprawdzić gdzie jesteś bardziej akceptowana i gdzie widzą Twoją aureolę atrakcyjną i świetlistą.
Zagrożenia „efektu halo”
Uprzedzenia i etykiety
Osoby, które robią gorsze wrażenie, są gorzej traktowane i mają słabszą pozycję w środowisku. To jest jasne i oczywiste. Ale jeżeli podejdziesz do tej sprawy racjonalnie i przeanalizujesz (na podstawie punktów wymienionych powyżej), co w Twoim przypadku może oznaczać „gorsze wrażenie”, to zrozumiesz, że można temu zaradzić.
Ale spróbuj nie myśleć przez chwilę o własnych problemach, tylko przypomnij sobie kilka osób z Twojego otoczenia, które uważasz za „gorsze”. Przemyśl dlaczego tak jest i czy rzeczywiście one zasługują na taką opinię? Taka sama sytuacja może dotyczyć Ciebie!
Efekt halo psychologia zna już od dawna. W Stanach Zjednoczonych były przeprowadzane kiedyś badania związane z efektem halo w środowisku szkolnym. Psycholog Robert Rosenthall udowodnił, że jeżeli nauczyciele mają przekazaną dobrą opinię o uczniach, to automatycznie uważają ich za lepszych i z tego powodu ci uczniowie osiągają lepsze wyniki (niezależnie od ich zdolności), a jeżeli opinia o uczniach jest gorsza, to efekt jest zupełnie odwrotny.
Ludzie podświadomie przypisują innym etykiety, które są przyczyną trwałych opinii i uprzedzeń, co w rezultacie powoduje, że te osoby gorzej sobie radzą w życiu!
Z tego może wynikać, że jeżeli inni uważają Cię za lepszą, to rzeczywiście taka się staniesz, ale jeżeli będą uważać Cię za gorszą, to też staniesz się gorsza. I dlatego warto dbać o swój efekt halo, np. kiedy idziesz do nowej pracy, to przynajmniej przez pierwsze trzy miesiące udawaj, że jesteś idealna i ukrywaj swoje słabsze punkty!
* Psychologia ma wypracowane jeszcze inne pojęcia związane z tym zjawiskiem: np. szatański efekt halo – efekt Golema, anielski efekt halo – efekt Galatei.
Dodaj komentarz